Was koningsdag vroeger anders dan nu?

Koningsdag back in de days was natuurlijk Koninginnedag. Maar ook daarvoor was er al een soort Koninginnedag, al was dat eigenlijk een Prinsessendag. Het zit namelijk zo:

Lang geleden, in 1880, werd prinses Wilhelmina geboren. Toen zij 5 jaar werd op 31 augustus, werd er een groot feest gevierd. Prinsessendag! Deze dag was ook bedoeld om iets leuks voor het volk organiseren. De afstand tussen het koningshuis en het volk was te groot en daarom moest er iets aan gedaan worden. Wilhelmina bleef enig kind en helaas stierf haar vader, de koning, al op jonge leeftijd. En zo werd Wilhelmina al koningin in 1890 toen ze 10 jaar was. Natuurlijk nog veel te jong om te regeren en daarom neemt haar moeder, koningin Emma het bewind over als regentes tot Wilhelmina 18 jaar is.

Op 31 augustus 1891 was de eerste Koninginnedag. Aangezien 31 augustus ook nog de laatste dag van de schoolvakanties was, werd het al snel een kinderfeestdag. In 1902 werd het echt een feest voor iedereen. In dit jaar werd Wilhelmina ook genezen verklaard van een ernstige ziekte en dat maakte het feest compleet. In 1948 deed Wilhelmina afstand van de troon en dit was dan ook het laatste jaar dat Koninginnedag werd gevierd op 31 augustus.

De nieuwe koningin, koningin Juliana, koos als nieuwe datum voor Koninginnedag haar eigen verjaardag: 30 april. Hoewel het koningshuis vroeger nooit bij de feestelijkheden aanwezig was, ging Juliana een andere richting op. Zij wilde dicht bij de mensen staan. Daarom was er vanaf 1949 een defilé op het bordes van Paleis Soestdijk. Samen met haar hele familie stond zij op het bordes en de mensen liepen zwaaiend langs en legden bloemen en cadeautjes neer. De festiviteiten in het land bestonden vooral uit rommelmarktjes, spelletjes als zaklopen en koekhappen. Voor de volwassenen waren er muziekevenementen.

Op 30 april 1980 was er de troonsopvolging van koningin Beatrix. Hoewel Beatrix de datum 30 april in stand hield uit respect voor haar moeder, zij is zelf jarig op 31 januari, wijzigde wederom de invulling van de dag. In plaats van dat de mensen naar de koningin toe kwamen, besloot Beatrix zelf het land in te gaan op bezoek bij de mensen. De koninklijke delegatie bestond alleen uit volwassen leden van het koningshuis. Zij deden mee met alles wat er voor deze dag georganiseerd wordt. Spelletjes, sport, dans, en muzikale activiteiten. Demonstraties, oude ambachten of het proeven van lokale specialiteiten. Noem het maar op, en zo gebeurde het dat het koningshuis zomaar aan het koekhappen ging!

En toen was er Koning Willem Alexander! Koninginnedag veranderde uiteraard naar Koningsdag en de datum wijzigde naar de verjaardag van Willem Alexander: 27 april. In 2014 was er dan ook de eerste Koningsdag. Hoe de dag gevierd wordt is gelijk aan de manier waarop zijn moeder Beatrix de invulling had bedacht: veel activiteiten. Wat Willem-Alexander wel in het leven riep waren de Koningsspelen. De laatste vrijdag vóór Koningsdag houden de basisscholen een sportdag en het koninklijk paar viert dit ergens in het land met de kinderen mee.

En voor degenen die niet tot Koningsdag kunnen wachten, wordt er in veel plaatsen in het land Koningsnacht georganiseerd wat meestal inhoudt dat er een feest is georganiseerd.

Al met al is Koningsdag een dag vol plezier, gemeenschapsgeest en viering van de Nederlandse cultuur en geschiedenis. En dat allemaal zo veel mogelijk in het oranje!